O galego deixa d’estar a luenga habitual d’a mayoría d’a población galega

ARREDOL | O galego pierde unatra batalla. Entre anyos, a mala evolución en l’uso, implantación y prestichio social d’a luenga galega yera compensada, quan menos en parte, por o feito que continaba estando a luenga habitual d’a mayoría d’a población de Galicia, seguntes diversos indicadors. Ista realidat prencipia a cambear u, quan menos, ixo ye o que revela o estudeo mas recient a o respecto: os datos que emanan d’o censo de población y viviendas de l’INE y que l’Instituto Galego d’Estadistica viene de desgranar. O que l’IGE amuestra ye que, en o periodo comprendiu entre 2001 y 2011, as …

Concello de Compostela, a ciudat con mas gallegofablants. Foto: Luis Miguel Bugallo Sánchez (CC-BY-SA)
Concello de Compostela, a ciudat con mas gallegofablants. Foto: Luis Miguel Bugallo Sánchez (CC-BY-SA)
Concello de Compostela, a ciudat con mas gallegofablants. Foto: Luis Miguel Bugallo Sánchez (CC-BY-SA)

ARREDOL | O galego pierde unatra batalla. Entre anyos, a mala evolución en l’uso, implantación y prestichio social d’a luenga galega yera compensada, quan menos en parte, por o feito que continaba estando a luenga habitual d’a mayoría d’a población de Galicia, seguntes diversos indicadors. Ista realidat prencipia a cambear u, quan menos, ixo ye o que revela o estudeo mas recient a o respecto: os datos que emanan d’o censo de población y viviendas de l’INE y que l’Instituto Galego d’Estadistica viene de desgranar. O que l’IGE amuestra ye que, en o periodo comprendiu entre 2001 y 2011, as personas que dicen parlar “siempre” galego cayoron tretze puntos y ya no son mayoría.

En l’anterior periodo d’iste estudeo o 57% d’a población d’o país teneba o galego como luenga d’uso cutiano. Mientres, o 30% sinyalaba que la feba servir “a veces” y o 13%, nunca. Un decenio dimpués os fablants habituals de galego pasan d’estar cerca d’o 60% a no aconseguir ni o 45%. Concretament, qui fan servir “siempre” l’idioma propio de Galicia son o 44% d’o total, mientres que ye charrau “a veces” por o 45% d’a población y “nunca”, por l’11%.

Pese a la contundencia d’os datos dende a Xunta s’opta por l’optimismo y quasi por a celebración. A traviés d’un comunicau a Consellería d’Educación, d’a que depende a Secretaría Cheneral de Politica Lingüistica, diz “valorar positivament a información” d’iste estudeo, porque d’a “suma” de qui usa o galego “en exclusiva” y de “qui lo usa chunto d’o castellano” cal concluir que “un 89,1% d’a población usa o galego en mayor u menor mida en a suya vida diaria“, o que “suposa un incremento de dos puntos”, chusto o que cayoron as personas que dicen no usar o galego “nunca”. Pa lo Gubierno cal interpretar que “cada vez son mas numerosas as personas que s’expresan de traza natural y espontania en qualsiquiera de todas dos luengas, por considerar-se con competencia pa fer-lo”.

Santiago, a ciudat con mayor presencia d’a luenga propia

Amás d’a evolución cheneral de l’uso d’o galego entre a población d’o país istos datos de l’IGE permiten tamién radiografiar un d’os ambitos mas sensibles pa l’idioma, o d’as ciudatz, y mesmo crebar qualques topicos a o respecto -y tamién confirmar-ne atros-. Asinas, d’a enqüesta se tira que Compostela ye a urbe galega con mayor peso d’a población que siempre fabla galego, con un 44% d’o total. As siguients son Orense y Lugo, encara que a mas de 10 puntos de distancia y encara mas luen se sitúa A Corunya, con un 16%, y Pontevedra y Vigo, todas dos con un 15%.

Atendendo a istos resultaus a ciudat mas desgalleguizada en tener-ne idiomaticos ye Ferrol, no solament por amostrar o menor porcentache de fablantes habituals de luenga galega, un 12% d’o total, sino tamién porque ye o espacio urbano en que mas vecindario diz no charrar “nunca” galego, un 23% que la sitúa muit por alto d’o promedio galego. Tamién son por alto d’ixe promedio de l’11% as ciudatz d’A Corunya, Vigo, Pontevedra y Lugo, mientres que están por debaixo Orense (11%) y Compostela (8%). En as siet ciudatz o grupo de población mas numeroso ye o que diz charrar galego “a veces”.

En iste contexto, o solo indicador d’o estudeo que no fa prender una nueva alarma ye o relativo a la conoixencia d’o galego, o que amuestra, asinas mesmo, que o emplego u no de l’idioma contina estando una qüestión mas ligada a la voluntat personal que a la capacidat pa fer-lo. Quasi o 99% d’a población de Galicia diz entender o galego y as personas que se sienten capacitadas pa charrar-lo plegan en o 90,8%. Asinas as cosas, y pese a o mal diagnostico en que s’aconsigue l’uso habitual, a realidat torna a comparar-se con as teorías de qui apelan a excluir a luenga galega d’o espacio publico debant d’o risgo que os mensaches no sían comprendius por a ciudadanía.

Como en o relativo a l’uso tamién en iste punto o Gubierno galego peca d’optimismo. En iste caso, o departamento de Jesús Vázquez destaca que “pese a l’incremento considerable d’a immigración que se produció entre os anyos 2001 y 2011, con 77.410 personas extrancheras mas, o porcentache de población que declara saber charrar o galego se mantiene practicament en os mesmos porcentaches en iste periodo”.

[Artículo original de Praza Pública]

Autor/Autora

Este sitio web utiliza cookies para que usted tenga la mejor experiencia de usuario. Si continúa navegando está dando su consentimiento para la aceptación de nuestra política de cookies, pincha el enlace para más información.

ACEPTAR
Aviso de cookies