ARREDOL | Se une asinas a la Contradanza de Cetina y a transuancia como Biens d'Intrés Culturals inmaterials. O Gubierno declaró iste martes “a cultura d’as navatas” como Bien d’Intrés Cultural Inmaterial. Se une asinas a la contradanza de Cetina y a la trasuancia en la chiqueta lista de BIC’s d’Aragón. A D.Ch.A. quier, con iste nombramiento “reconoixer y protecher una actividat tradicional y que constituye parti esencial d’o nuestro patrimonio etnolochico y que contina vida con a celebración anyal de baixadas de navatas” por bells rios aragoneses como o Galligo, a Cinca u l’Aragón.
As navatas son embarcacions formadas por trampos de troncos d’arbols anyudaus sobre as que os navaters esnavesaban os ríos dende os Pirineus dica tierra plana, a on que vendeban a fusta, por un regular ta fer de vigas d’as casas. As baixadas por os ríos yeran a soben prou periglosas y podeban plegar dica Tortosa u Cherta. As rutas prencipiaban en Ansó, por o río Veral, Echo, por l’Aragón- Subordán, Morillo y Santolaria, por o Galligo y A Espunya y Escalona por o Cinca.
Encara que ya no existen como actividat economica, a chent d’istas redoladas no ha ixublidau as navatas y todas las anyadas se organizan baixadas por os ríos con navatas feitas de propio t’a ocasión. Istas baixadas gosan d’estar rebutient de chent d’a redolada y d’alparcers de tot Aragón y tienen a ormino una fuerte carga emocional.
Antimás d’estar declarada Bien d’Intrés Cultural, Aragón s’ha adhibiu ta una candidatura conchunta con Catalunya, Navarra y Castiella – La Mancha ta que a UNESCO declare a “cultura d’o transporte fluvial de fusta” patrimonio mundial.