Cajal, l’autoodio y o desconoiximiento

Fuente: Purnas en o zierzo Un premio Nobel de medicina, naixiu de Petilla d’Aragón (Navarra), pero aragonés por vocación y familia, mos deciba como charraban en Ayerbe quan que estió vivindo astí. Y asinas encara continan pensando a-saber-los aragoneses. Y asinas ye a situgación en que l’autoodio y o desconoiximiento han deixau a ista antiga y chicota luenga. Por entonces se hablaba en Ayerbe un dialecto extraño, desconcertante revoltijo de palabras y giros franceses, castellanos, catalanes y aragoneses antiguos. Allí se decía: forato por agujero, no pas por no, tiengo y en tiengo por tengo o tengo de eso, aivan …

Fuente: Purnas en o zierzo

Un premio Nobel de medicina, naixiu de Petilla d’Aragón (Navarra), pero aragonés por vocación y familia, mos deciba como charraban en Ayerbe quan que estió vivindo astí. Y asinas encara continan pensando a-saber-los aragoneses. Y asinas ye a situgación en que l’autoodio y o desconoiximiento han deixau a ista antiga y chicota luenga.

Por entonces se hablaba en Ayerbe un dialecto extraño, desconcertante revoltijo de palabras y giros franceses, castellanos, catalanes y aragoneses antiguos. Allí se decía: forato por agujero, no pas por no, tiengo y en tiengo por tengo o tengo de eso, aivan por adelante, muller por mujer, fierro y ferrero por hierro y herrero, chiqué y mocét por chico y mocito, abríos por caballerías,dámene por dame de eso, en ta allá por hacia allá, m’en voy por me voy de aquí, y otras muchas voces y locuciones de este jaez, borradas de mi memoria.”En boca de los ayerbenses hasta los artículos habían sufrido inverosímiles elipsis, toda vez que el,la, lo se habían convertido en o, a y o, respectivamente. Diríase que estábamos en Portugal. A los rapaces de Ayerbe parecióles, en cambio, el castellano relativamente castizo que yo usaba, es decir, el hablado en Valpalmas y Cinco Villas , insufrible algarabía, y hacían burla de mí llamándome el forano (forastero).

Citado por Fernando González Ollé en “El habla de Ayerbe y otros aragonesismos en la autobiografía de Santiago Ramón y Cajal”, y ye de  l’autobiografía de Santiago Ramón y Cajal ”Mi infancia y juventud”.

A replega de parolas no ye una replega antropolochica u filolochica, motivada por o saber scientifico, que ye una replega d’odio como amuestran os adchetivos que l’adedica: “desconcertante, revoltijo, inverosímiles” y que amás amuestra un fundo desconoiximiento que han heredau muitos aragoneses de huei, porque a luenga d’Ayerbe no yera una luenga sino “desconcertante revoltijo” que “diríase que estábamos en Portugal”.

País.

Jorge Romance en Purnas en o zierzo

Este sitio web utiliza cookies para que usted tenga la mejor experiencia de usuario. Si continúa navegando está dando su consentimiento para la aceptación de nuestra política de cookies, pincha el enlace para más información.

ACEPTAR
Aviso de cookies